ترکیب اسیدهای چرب و تعیین محتوای استرول های بذر سه گونه مریم گلی (.Salvia L) ایران

مریم‌گلی (Salvia L.) یکی از مهم‌ترین جنس‌های تیره نعناعیان (Lamiaceae)می‌باشد. اغلب گونه‌های این جنس دارای خواص دارویی بوده و در طب سنتی کاربرد‌های فراوانی دارند. با توجه به محدود بودن اطلاعات در خصوص مطالعه متابولیت‌-های دارویی گیاهان مریم‌گلی، هدف تحقیق حاضر شناسایی و تعیین مقدار روغن، اجزای اسید چرب و استرول‌های بذر سه گونه مریم ‌گلی ایران بود. روغن بذرهای رسیده گونه‌های مورد نظر با استفاده از دستگاه سوکسله و هگزان نرمال و استرول‌های آزاد و همیوغ آن‌ها با استفاده از حلال‌های مناسب استخراج شدند. شناسایی و تعیین محتوای اسیدهای چرب و استرول‌ها به روش کروماتوگرافی گازی انجام شد. پنج اسید چرب اصلی شناسایی شده در روغن بذر گونه‌های مورد مطالعه شامل آلفا-لینولنیک اسید (C18:3n3) (28/2±28/49%-51/0±84/41)، لینولئیک اسید (C18:2n6) (36/0±25/30%-0/03±63/20)، اولئیک اسید (C18:1n9) (19/94±0/16%-14/02±0/72)، استئاریک اسید (C18:0) (06/0±41/2%-01/0±13/2) و پالمیتیک اسید (C16:0) (03/0±01/6%-3/77±0/07) بودند. اسید های چرب امگا-3 و امگا-6 به ترتیب 56/49%-58/45 و 45/24%-99/20 کل اسید ‌های چرب را در بذرها تشکیل می‌دادند. بیش‌ترین مقدار استرول کل در بذرS. virgata با 11/38 میلی‌گرم/100گرم وزن خشک و کمترین مقدار آن در بذر S. nemorosa با 59/31 میلی‌گرم/100گرم وزن خشک برآورد شد. همچنین بتا-سیتواسترول، استیگمااسترول و کمپسترول به‌‌عنوان استرول‌های اصلی بذرها شناسایی شدند. نتایج بدست آمده نشان می‌دهند که بذر گیاهان مریم‌گلی منابع مناسبی از روغن-های گیاهی و غنی از اسیدهای چرب ضروری امگا-3 (ALA) و امگا-6 (LA) و همچنین استرول‌های دارویی چون بتا-سیتواسترول می‌باشند که می‌توان از آن‌ها در صنایع دارویی و غذایی بهره برد.